-
1 Пассивные операции коммерческого банка
Ресурсы коммерческого банка формируются за счет собственных и привлеченных средств. К собственным ресурсам банка относятся:
Коммерциялық банкінің ресурстары меншікті және тартылынды қаражаттың есебінен құралады. Банкінің меншікті ресурстарына мыналар жатады:
- уставный капитал;
- жарғылық капитал;
- резервный и специальные фонды;
- сақтық және арнаулы қорлар;
- обязательные резервы;
- міндетті сақтық қорлар;
- страховые резервы;
- сақтандыру сақтық қорлары;
- нераспределенная прибыль.
- бөлінбеген пайда.
Уставный капитал формируется за счет собственных средств участников и служит для ликвидности банка. Минимальный размер уставного капитала определяется уполномоченным органом.
Жарғылық капитал қатысушылардың меншікті қаражаты есебінен құралады және банкінің өтемпаздығы үшін жұмсалады. Жарғылық капиталдың ең аз мөлшерін уәкілетті орган айқындайды.
Резервный фонд банка формируется за счет отчислений от прибыли и служит для покрытия убытков, возникающих при основной деятельности банка. Минимальная величина фонда составляет 15% от величины уставного капитала.
Банкінің сақтық қоры пайдадан аударылатын қаражат есебінен құралады және банкінің негізгі қызметі кезінде шеккен залалды жабу үшін қызмет етеді. Қордың ең аз шамасы жарғылық капитал шамасының 15%-ын құрайды.
Специальные фонды формируются для:
Арнаулы қорлар:
- экономического стимулирования;
- экономикалық ынталандыру;
- износа основных фондов;
- негізгі қорлардың тозуы;
- производственного назначения.
- өндірістік мақсат үшін құралады.
Обязательные резервы формируются для покрытия возможных потерь по ссудам и от операций с ценными бумагами.
Міндетті сақтық қорлар несие бойынша және бағалы қағаздармен жасалатын операциялардан болатын ықтимал шығасыны жабу үшін құралады.
Страховые резервы создаются под возможное обесценение вложений в ценные бумаги и потери по выданным кредитам.
Сақтандыру сақтық қорлары бағалы қағаздарға салынған салымдардың ықтимал құнсыздануы мен берілген несие бойынша шығасыны қамтамасыз ету үшін құрылады.
Часть прибыли, остающаяся после платежей в бюджет, отчислений в резервный капитал, специальные фонды и выплаты дивидендов формируют нераспределенную прибыль.
Бөлінбейтін пайданы пайданың бюджетке төленетін төлемдерден, сақтық капиталға, арнаулы қорларға аударымдардан, дивиденд төлегеннен кейін қалған бөлігі құрайды.
Привлеченные средства формируются посредством следующих банковских операций:
Тартылынды қаражат мынадай банк операциялары арқылы құралады:
- привлечение кредитов и займов, полученных от других юридических лиц;
- басқа заңды тұлғалардан алынған несие мен қарызды тарту;
- депозитные операции.
- депозиттік операциялар.
Депозитными называют операции банков по привлечению денежных средств юридических и физических лиц во вклады на определенный срок либо до востребования.
Депозиттік операциялар деп заңды және жеке тұлғалардың ақшалай қаражатын банкілердің белгілі бір мерзімге не талап етілмелі салымға тарту жөніндегі операцияларын айтады.
Объектом депозитных операций являются депозиты — суммы денежных средств, которые субъекты депозитных операций вносят в банк и, которые на определенное время оседают на счетах в банке в силу действующего порядка осуществления банковских операций.
Депозиттік операциялардың объектісі – депозиттер — депозиттік операциялардың субъектілері банкіге салатын және банк операцияларын жүзеге асырудың қолданыстағы тәртібіне орай банкіде белгілі бір уақытқа сақталатын ақшалай қаражат сомасы.
Депозиты подразделяются на три группы:
Депозиттер үш топқа бөлінеді:
- срочные депозиты;
- мерзімдік депозиттер;
- депозиты до востребования;
- талап етілмелі депозиттер;
- сберегательные вклады населения.
- халықтың аманаттық салымы.
Срочные депозиты классифицируются в зависимости от их срока:
Мерзімдік депозиттер мерзіміне қарай жіктеледі:
- депозиты со сроком до 3 месяцев;
- 3 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;
- депозиты со сроком от 3 до 6 месяцев;
- 3 айдан 6 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;
- депозиты со сроком от 6 до 9 месяцев;
- 6 айдан 9 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;
- депозиты со сроком от 9 до 12 месяцев;
- 9 айдан 12 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;
- депозиты со сроком свыше 12 месяцев.
- 12 айдан жоғары мерзімдегі депозиттер.
Они классифицируются в зависимости от характера и принадлежности средств, хранящихся на счетах. Это могут быть:
Олар шоттарда сақталатын қаражаттың сипаты мен тиесілілігіне қарай жіктеледі. Олар мыналар болуы мүмкін:
- средства на расчетных, текущих, бюджетных счетах предприятий, организаций и учреждений разных форм собственности;
- түрлі меншік нысанындағы кәсіпорындардың, ұйымдар мен мекемелердің есеп айырысу, ағымдағы, бюджеттік шоттарындағы қаражат;
- средства на специальных счетах по хранению различных (по целевому экономическому назначению) фондов;
- түрлі (нысаналы экономикалық мақсаттар бойынша) қорларды сақтау жөніндегі арнаулы шоттардағы қаражат;
- собственные средства предприятий, предназначенные для капитальных вложений;
- кәсіпорындардың күрделі салымдарға арналған меншікті қаражаты;
- средства предприятий и организаций в расчетных счетах;
- кәсіпорындар мен ұйымдардың есеп айырысу шоттарындағы қаражат;
- средства на корреспондентских счетах по расчетам с другими банками;
- басқа банкілермен есеп айырысу жөніндегі корреспонденттік шоттардағы қаражат;
- средства местных бюджетов и др.
- жергілікті бюджеттердің қаражаты, т.б.
Банками, в зависимости от особенностей их хранения, используются следующие виды сберегательных вкладов:
Банкілер аманат салымдар-дың сақталу ерекшеліктеріне қарай олардың мынадай түрлерін пайдаланады:
- срочные;
- мерзімдік;
- срочные с дополнительными взносами;
- қосымша жарналы мерзімдік;
- выигрышные;
- ұтыстық;
- денежно-вещевые выигрышные;
- ақшалай-заттай ұтыстық;
- молодежно-премиальные;
- жастарға арналған сыйлықақылы;
- условные;
- шартты;
- на предъявителя;
- ұсынушыға арналған;
- текущие счета;
- ағымдағы шоттар;
- до востребования;
- талап етілмелі;
- сберегательные сертификаты;
- аманаттық сертификаттар;
- пластиковые карточки.
- пластикалық карточкалар.
Русско-казахский экономический словарь > Пассивные операции коммерческого банка
-
2 Создание банков
В Казахстане банки создаются в форме акционерных обществ. Для этого необходимо разрешение уполномоченного органа на открытие банка.
Қазақстанда банкілер акционерлік қоғам нысанында құрылады. Бұл үшін уәкілетті органның банк ашуға берген рұқсаты керек.
Банк создается в порядке, определяемом гражданским законодательством Республики Казахстан для юридических лиц, с учетом особенностей, установленных банковским законодательством.
Банк Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасымен айқындалатын тәртіппен, банк заңнамасында белгіленген ерекшеліктерді ескере отырып құрылады.
Какие условия требуются для создания банка? Это, наверное, очень сложный процесс?
Банк құру үшін қандай шарттар талап етіледі? Бұл, сірә, өте күрделі үдеріс шығар?
Да, создание банка представляет собой сложный процесс, в течение которого:
Иә, банк құру күрделі үдеріс болып табылады, оны құру барысында:
- формируются взаимоотношения будущих учредителей банка;
- банкінің болашақ құрылтайшыларының өзара қарым-қатынасы қалыптасады;
- представляются необходимые документы:
- мынадай қажетті құжаттар табыс етіледі:
заявление с ходатайством о государственной регистрации и выдаче лицензии на осуществление банковских операций;
мемлекеттік тіркеуге алу және банк операцияларын жүзеге асыруға лицензия беру туралы қузаухатпен қоса өтініш;
- устав банка;
- банкінің жарғысы;
- учредительный договор;
- құрылтайшылық шарт;
- протокол общего собрания учредителей;
- құрылтайшылардың жалпы жиналысының хаттамасы;
- свидетельство об уплате государственной пошлины за регистрацию кредитной организации;
- несие ұйымын тіркеу үшін мемлекеттік баждың төленгені туралы куәлік;
- список учредителей;
- құрылтайшылардың тізімі;
- заключение аудиторской организации;
- аудиторлық ұйымның қорытындысы;
- экономическое обоснование;
- экономикалық негіздеме;
- сведения о составе руководителей банка;
- банк басшыларының құрамы туралы мәліметтер;
- подтверждение банком об оплате уставного капитала Нацбанком.
- Ұлттық банкінің жарғылық капиталдың төленгені туралы банкінің қуаттамасы.
Значит, в Казахстане кредитная организация действует только на основании специального разрешения?
Демек, Қазақстанда несие ұйымы тек арнаулы рұқсат негізінде ғана жұмыс істейтін болды ғой?
Совершенно верно. А это разрешение называется лицензией. В ней указываются банковские операции, на осуществление которых данная кредитная организация имеет право, а также валюта, в которой эти банковские операции могут осуществляться.
Өте дұрыс. Ал бұл рұқсат лицензия деп аталады. Онда осы несие ұйымының жүзеге асыруына құқығы бар банк операциялары, сондай-ақ осы банк операцияларын жүзеге асыруға болатын валюта көрсетіледі.
Вновь организованному банку могут быть выданы следующие лицензии:
Жаңадан құрылған банкіге мынадай лицензиялар берілуі мүмкін:
- лицензия на осуществление банковских операций со средствами в тенге (без права привлечения во вклады средств физических лиц);
- теңге түріндегі қаражатпен банк операцияларын жүзеге асыруға (жеке тұлғалардың қаражатын салымға тарту құқығы жоқ) лицензия;
- лицензия на осуществление банковских операций со средствами в тенге и иностранной валюте (без права привлечения во вклады средств физических лиц);
- теңге және шетел валютасы түріндегі қаражатпен банк операцияларын жүзеге асыруға (жеке тұлғалардың қаражатын салымға тарту құқығы жоқ) лицензия;
-лицензия на привлечение во вклады и размещение драгоценных металлов;
- асыл металдарды салымға тарту және орналастыруға лицензия;
- лицензия на привлечение во вклады средств физических лиц в тенге;
- жеке тұлғалардың теңге түріндегі қаражатын салымға тартуға лицензия;
- лицензия на привлечение во вклады средств физических лиц в тенге и иностранной валюте;
- жеке тұлғалардың теңге және шетел валютасы түріндегі салымдарын тартуға лицензия;
- генеральная лицензия.
- бас лицензия.
Во-первых, генеральная лицензия может быть выдана банку, имеющему лицензии на выполнение всех банковских операций со средствами в тенге и иностранной валюте. Во-вторых, банк, имеющий генеральную лицензию, может открывать в установленном порядке филиалы за рубежом и приобретать доли в уставном капитале банков-нерезидентов.
Біріншіден, бас лицензия теңге және валюта түріндегі қаражатпен барлық банк операцияларын орындауға лицензиясы бар банкіге беріледі. Екіншіден, бас лицензиясы бар банк белгіленген тәртіппен шетелде филиалдар аша алады және бейрезидент-банкілердің жарғылық капиталындағы үлестерді сатып ала алады.
Допускается ли для формирования уставных капиталов казахстанских банков привлечение иностранных инвестиций?
Қазақстан банкілерінің жарғылық капиталдарды құрауы үшін шетел инвестицияларын тартуына рұқсат етіле ме?
Да, допускается. Под банками с иностранными инвестициями понимаются:
И¸, рұқсат етіледі. Шетел инвестициялары бар банкілер деп мыналар айтылады:
- банки, уставный капитал которых формируется за счет резидентов и нерезидентов;
- жарғылық капиталы резиденттер мен бейрезиденттердің есебінен құралатын банкілер;
- иностранные банки, т.е. банки, уставный капитал которых формируется за счет нерезидентов;
- шетел банкілері, яғни жарғылық капиталы бейрезиденттердің есебінен құралатын банкілер;
- филиалы банков-нерезидентов.
- бейрезидент-банкілердің филиалдары.
Имеется ли лимит участия иностранного капитала в банковской системе страны?
Да, установлены ограничения на участие иностранного капитала в банковской системе страны. Эти ограничения преследуют цель создать наиболее благоприятные условия для становления отечественных коммерческих банков и защиты от экспансии зарубежных банков.
Иә, еліміздің банк жүйесіне шетел капиталының қатысуына шектеулер қойылған. Бұл шектеулер отандық коммерциялық банкілердің қалыптасуы және шетел банкілерінің экспансиясынан қорғау үшін неғұрлым қолайлы жағдайлар жасау мақсатын көздейді.
Увеличение уставного фонда осуществляется как за счет внесения участниками дополнительных взносов, так и за счет вступления в банк новых участников.
Жарғылық қор қатысушылардың қосымша жарналар салуы есебінен де, банкіге жаңа қатысушылардың кіруі есебінен де ұлғайтылады.
Вопрос о вступлении новых членов и размерах их вклада в уставный капитал банка решается на общем собрании участников.
Жаңа мүшелердің кіруі және олардың банкінің жарғылық капиталына салатын салымының мөлшері туралы мәселе қатысушылардың жалпы жиналысында шешіледі.
Учредителями и акционерами банка могут быть юридические и физические лица - резиденты и нерезиденты Республики Казахстан. Государство может быть учредителем и акционером банка только в лице Правительства, а акционерами Банка развития Казахстана могут быть также и местные органы.
Банкіге заңды және жеке тұлғалар - Қазақстан Республикасының резиденттері мен бейрезиденттері құрылтайшылар және акционерлер бола алады. Мемлекет тек Үкімет арқылы ғана құрылтайшы және акционер болады, ал Қазақстан Даму банкісіне сондай-ақ жергілікті органдар да акционерлер болуы мүмкін.
Прекращение деятельности банка происходит путем его реорганизации или ликвидации.
Банкінің қызметі оның қайта құрылуы немесе таратылуы жолымен тоқтатылады.
Реорганизация банка происходит путем:
Банк:
- слияния;
- бірігу;
- присоединения;
- қосылу;
- разделения;
- бөліну;
- выделения;
- бөліп шығару;
- преобразования.
- өзгерту жолымен қайта құрылады.
Они переходят к правопреемникам, т.е. все документы, сроки которых не истекли, передаются в установленном порядке правопреемнику.
Олар құқық мирасқорларына ауысады, яғни мерзімі бітпеген барлық құжаттар белгіленген тәртіппен құқықты мирасқорға табысталады.
Ликвидация коммерческого банка может происходить как в добровольном, так и в принудительном порядке. Добровольная ликвидация осуществляется только по решению общего собрания учредителей. При этом на момент принятия решения о добровольной ликвидации банк должен выполнить все обязательства перед кредиторами. Следовательно, решение о добровольной ликвидации не может быть принято, если банк является неплатежеспособным.
Коммерциялық банк ерікті тәртіппен де, мәжбүрлі тәртіппен де таратылуы мүмкін. Тек құрылтайшылардың жалпы жиналысының шешімімен ғана ерікті түрде таратылуы мүмкін. Мұнда ерікті түрде таратылу туралы шешім қабылдау сәтінде банк несиегерлердің алдындағы барлық міндеттемелерді орындауға тиіс. Демек, банк төлем төлеуге қабілетсіз болса, ерікті тәртіппен таратылу туралы шешім қабылдауға болмайды.
Принудительная ликвидация коммерческого банка происходит по решению уполномоченного органа об отзыве у банка лицензии:
Коммерциялық банк:
- за нарушение коммерческим банком банковского законодательства;
- коммерциялық банкінің банк заңнамасын бұзғаны үшін;
- в связи с неплатежеспособностью коммерческого банка;
- коммерциялық банкінің төлем төлеуге қабілетсіздігіне байланысты;
- решением арбитражного суда о признании банка банкротом.
- төрелік соттың банкіні банкрот деп тану туралы шешімімен банкіден лицензияны қайтарып алу туралы уәкілетті органның шешімі бойынша мәжбүрлеу тәртібімен таратылады.
См. также в других словарях:
Капитал — (Capital) Капитал это совокупность материальных, интеллектуальных и финансовых средств, используемых для получения дополнительных благ Определение понятия капитала, виды капитала, рынок капитала, кругооборот капитала, проблема оттока… … Энциклопедия инвестора
Прибыль — (Profit) Прибыль это превышение всех доходов фирмы над её затратами Расчет прибыли предприятия с учетом доходов и расходов, формула налогооблагаемой прибыли и распределение чистой прибыли Содержание >>>>>>>>>> … Энциклопедия инвестора
Банк — (Bank) Банк это финансово кредитное учреждение, производящее операции с деньгами, ценными бумагами и драгоценными металлами Структура, деятельность и денежно кредитной политика банковской системы, сущность, функции и виды банков, активные и… … Энциклопедия инвестора
Банковская система — (Banking System) Банковская система это совокупность действующих в стране банков, кредитных учреждений и отдельных экономических организаций, которые действуют по единым правилам денежно кредитной политики страны Определение банковской системы,… … Энциклопедия инвестора
Компания — (Company) Содержание Содержание Юридические формы компании Понятие организации и предпринимательства. Основные признаки и классификации компаний Признаки фирмы Основные концепции организации Контрактная концепция фирмы Стратегическая концепция… … Энциклопедия инвестора
Акционерное общество — (Joint stock company) Понятие акционерного общества, виды акционерных обществ Информация о понятии акционерного общества, виды акционерных обществ, права и деятельность акционерных обществ Содержание Содержание Акционерная , акционерное общество… … Энциклопедия инвестора
Привилегированные акции — (Preference shares) Привилегированные акции это акции со специальными правами и ограничениями Привилегированные акции, их особенности, виды, стоимость, дивиденды, конвертация, курс Содержание >>>>>>>>> … Энциклопедия инвестора
Standard Bank — (Стэндерт Банк) Сведения о банке Standard Bank, активы и отделения Информация о банке Standard Bank, развитие банка, новые цели Содержание Содержание Определения описываемого предмета Справочная о В Standard Bank новый руководитель… … Энциклопедия инвестора
Европейский центральный банк — (European Central Bank) Европейский центральный банк – это крупнейшее международное кредитно банковкое учреждение государств Евросоюза и Зоны Евро Структура и фкункции Европейского Центрального банка, Европейская система центральных банков,… … Энциклопедия инвестора
Капитализация — (Сapitalization) Капитализация это превращение прибыли в добавочный капитал Рыночная капитализация крупных мировых компаний, расчет ставки и коэффициента капитализации предприятия, процентов и недвижимости Содержание >>>>>>> … Энциклопедия инвестора
Финансовая пирамида — (Financial Pyramid) Финансовая пирамида это денежная структура, которая аккумулирует денежные средства путем постоянного привлечения новых инвесторов Финансовая пирамида: список финансовых пирамид, борьба с финансовыми пирамидами, финансовые… … Энциклопедия инвестора
